Bir taşınmazın sahibini gösteren belgeye tapu adı verilir. Tapu Sicil Müdürlüğü tarafından verilen bu belge taşınmazın el değiştirmesi, satılması gibi durumlarda yeniden düzenlenir. Tapular; hisseli tapu, müstakil tapu ve kart irtifaklı tapu olmak üzere 3 şekilde sınıflandırılabilir. Alım satım ve devir gibi işlemlerin tamamlanması için ödenen hizmet bedeline tapu masrafı denir. Tapu masrafının en büyük kısmını tapu harcı oluşturmaktadır.
Tapu harcı, tüm taşınmazların alım satım işlemleri için devlete ödenen bedeldir. Bu harç tarla, arsa, arazi gibi gayrimenkullar için de geçerlidir. Tapu harcı hem alıcı hem de satıcı tarafından ödenir. Bu ödeme, tapu işlemin gerçekleştirileceği vergi dairelerine yapılmaktadır. Bunun dışında tapu müdürlüğünün anlaşmalı olduğu bankalardan da ödeme yapılabilir.
Tapu Harcı oranı her sene değişebilmektedir ve Harçlar Kanunu Genel Tebliği ile açıklanır. 2019 yılı için alıcı ve satıcıdan da eşit binde 20’şer olacak şekilde binde 40 (%4) harç tahsil edileceği açıklandı.
Örneğin değeri 300.000 lira olan taşınmaz için alıcı ve satıcıdan ayrı ayrı 6.000 olacak şekilde toplam 12.000 lira harç ödemesi yapılacaktır.
Harç konusunda yaşanan başlıca sıkıntı daha az vergi vermek için tapu harç bedelinin daha az gösterilmesidir. Taşınmaz alım satım işlemlerinde tahsil edilen tapu harcı bedelinin taşınmazın asıl değerinden daha az gösterilmesi durumunda cezai yaptırım uygulanmaktadır. Bu cezanın miktarı gayrimenkulün gerçek satış bedeliyle tapuda gösterilen bedeli arasındaki farka göre hesaplanır. Aradaki farkın 3 katı oranında ceza uygulanması yaygındır.
Tapu harcı dışında, döner sermaye bedeli de tapu masraflarının bir kısmını oluşturmaktadır. Döner sermaye bedelini alıcı ödemektedir ve bu bedel dönem dönem farklılık gösterebilmektedir. Daha önce 90 lira 50 kuruş olan döner sermaye ücreti 2019 yılı için 103 lira 50 kuruş olarak belirlenmiştir.
Satış işleminin emlakçı aracılığıyla gerçekleştiği durumlarda yönetmeliğe göre belirlenen emlakçı komisyonu da hem alıcı hem de satıcı tarafından ödenmelidir.
Kısacası tapu masrafını belirleyen başlıca etmenler tapu harcı ve döner sermaye bedelidir. Bu ücretler belirli dönemlerde farklılık gösterebilirler. Eğer siz de tapu masrafı ve benzeri konularda bilgi sahibi olmak istiyorsanız bloglarımızı takip etmeyi unutmayın :)